Fetva Konuları
NAMAZIN FARZLARI
133. İkindi namazının vakti ne zaman başlar ve ne zaman sona erer?
İkindi namazı vaktinin başlangıcı, öğle namazı vaktinin sona ermesine bağlı
olduğu için, öğle namazının sona ermesi konusundaki görüş ayrılığı ikindi
vaktinin başlamasına da yansımıştır. Dolayısıyla İmam Ebû Yûsuf ile İmam
Muhammed ve diğer mezhep imamlarına göre öğle vakti, her şeyin gölgesi ‘feyi
zevâl’ hariç kendisinin bir misli olduğu zaman biter ve ikindi namazının vakti
başlar. Buna asrı evvel (ikindi namazının ilk vakti) denir. İmam Ebû Hanîfe’ye
göre ise öğle vaktinin bitişi, her şeyin gölgesi “feyi zevâl” hariç kendisinin
iki misli olduğu zaman biter ve ikindi namazının vakti başlar. Buna asrı sânî
(ikindi namazının ikinci vakti) denir. Diyanet İşleri Başkanlığı takviminde asrı
evvel uygulaması esas alınmaktadır.
İkindi namazının son vakti güneşin batışından hemen öncedir. Ancak mazeret yoksa
bu ana kadar geciktirmemek gerekir. Hz. Peygamber (s.a.s.), ikindi namazını
güneş sararıncaya kadar geciktirip sonra da baştan savma bir şekilde aceleyle
kılmayı, münafıkların namazı olarak nitelemiştir (Bkz. Ebû Dâvûd, Salât, 5).
Fakat daha önce kılınamamışsa, güneş batmak üzere de olsa kılınır (Kâsânî, Bedâî’,
I, 124; Merğînânî, elHidâye, I, 256, 261262; Zeylaî, Tebyîn, I, 80; İbn Kudâme,
elMuğnî, II, 1516). Nitekim Hz. Peygamber(s.a.s.) şöyle buyurmuştur: “Güneş
batmadan önce ikindi namazından bir rekâta yetişen, namazın tamamına yetişmiş
sayılır. ” (Buhârî, Mevâkit, 28)
Şâfiî mezhebine göre ikindi namazının vakti, kendi içinde “fâziletli”, “ihtiyârî”,
“kerâhetsiz cevâz”, “kerâhetli cevâz” ve “özür” olmak üzere beşe ayrılır. Özür
vakti, sefer veya yağmur gerekçesinden dolayı ikindi namazı ile öğle namazının
cem edilmek suretiyle öğle namazı vaktinde kılınmasıdır. Diğerleri ise her şeyin
gölgesinin bir buçuk katına çıktığı zamana kadar fazilet, iki misline çıktığı
zamana kadar ihtiyarî, ihtiyarî vakitten güneşin sararmasına kadar kerâhetsiz
cevaz ve güneşin sararmasından batışına kadar olan zaman aralığını kapsayan
kerahetli cevaz vakitleridir. Bir özür yok iken ikindi namazını kerahetli cevaz
vaktine kadar ertelemek caiz değildir. Bununla birlikte güneşin batışından önce
bir rekât da olsa kılabilen kimse ikindi namazını kılmış olur (Nevevî, elMec mû’,
III, 27).
|