Fetva Konuları
ALLAH’A İMAN
5. “Mevlânâ” kelimesi ne anlama gelir? Allah, Peygamber ve insanlar için
bu ifadenin kullanılması doğru olur mu?
Mevlâ sözlükte; “Rab, efendi, dost, arkadaş, yardımcı, sahip ve malik, köle azat
eden, azat olmuş köle, bir işi gören, idare eden” gibi birçok farklı anlamlara
gelir. Allah’a izafe edildiğinde “sevme, koruma, yardım etme, tasarruf ve
himayesi altında bulundurma” gibi anlamları öne çıkar. Mevlâ kelimesinde asıl
olan mana, sevgi ve manevî yakınlıktır. (ibnü’lEsîr, enNihâye, “vly” md.; Ibn
Manzur, Lisânü’lArab, “vly” md.)
Mevlâ kelimesi, Kur’an’da hem Allah için hem de insanlar için kullanılmıştır. Bu
kelime, “Biliniz ki Allah sizin Mevlâ’nızdır (sahibinizdir). O ne güzel Mevlâ
(sahip) ve ne güzel yardımcıdır!” (Enfai, 8/40) ve “Sen bizim Mevlâmızsın.”
(Bakara, 2/286) ayetlerinde Allah için; “O gün dostun dosta hiçbir faydası
olmaz.” (Duhan, 44/41) ayetinde ise, insan için kullanılmıştır. Çeşitli
hadislerde de mevlâ Allah’ın isimlerinden biri olarak zikredilmiştir; “Allah
bizim Mevlâ’mızdır. ” (Buhari, Cihâd, 14, Meğâzî, 17)
Buna göre “mevlâ” kelimesinin sonuna eklenen ve “bizim” anlamına gelen “nâ”
zamiri ile birleşerek oluşan “mevlânâ” ifadesi; hem Allah hem peygamber hem de
insanlar için kullanılabilir.
Allah için “Mevlânâ” denildiği zaman “Rabbimiz, sahibimiz”; Peygamber veya
insanlar için denildiği zaman ise “dostumuz” veya “efendimiz” anlamları
kastedilmiş olur. |