Fetva Konuları
ORUÇ
KAZA, KEFFÂRET, FİDYE, ISKÂTI SAVM
519. Orucu bozup sadece kazayı gerektiren durumlar nelerdir?
Yolculuk, hastalık gibi meşru bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece
kazası gerekir. Ayrıca, abdest alırken boğaza su kaçması gibi kasıt olmaksızın
yemekiçmek; çiğ pirinç gibi beslenme amacı ve anlamı taşımayan, yenilip içilmesi
mûtat olmayan veya toprak gibi insan tabiatının meyletmediği şeylerin yenilip
içilmesi orucu bozup, sadece kazasını gerektirir (Merğînânî, elHidâye, II, 259,
267270).
Keffâret ve adak oruçları ile nafile oruçların başlanıp bozulması durumunda kaza
edilmeleri gereklidir.
Ramazan’da bir mazeret olmaksızın tutulmayan oruçlar, gününe gün kaza edilir.
Ancak mazeretsiz olarak Ramazan orucunu tutmamak büyük günahtır.
Cinsel birleşme dışında tatmin, ağza giren yağmur, kar veya dolunun istemeyerek
yutulması, abdest alırken, yıkanırken veya yüzerken suyun istemeyerek yutulması,
kasten ağız dolusu kusulması orucu bozar ve bozulan orucun kaza edilmesini
gerektirir (Merğînânî, elHidâye, II, 256259, 263).
İmsak vaktinin girip girmediği konusunda şüphesi bulunan kimse yiyip içmeye
devam ederken o esnada ikinci fecrin doğmuş olduğu ortaya çıksa, oruç bozulur ve
kaza edilmesi gerekir. Aynı şekilde güneşin battığını zannederek iftar ederken
güneşin henüz batmadığı anlaşılsa yine kaza gerekir (Merğînânî, elHidâye, II,
277278).
Unutarak yiyip içtikten sonra orucunun bozulmuş olduğu zannıyla veya gece
niyetlenemeyip gündüz niyetlendikten sonra, gündüz yapılan bu niyetin niyet
sayılmayacağı zannıyla günün geri kalan kısmında bilerek bir şey yiyip içmek
veya cinsel ilişkide bulunmakla oruç bozulur ve kaza edilmesi gerekir.
|