Fetva Konuları
ORUÇ
KAZA, KEFFÂRET, FİDYE, ISKÂTI SAVM
534. Oruç tutacak gücü olduğu hâlde tutmayan bir kimse, bu oruçlarının
fidyesini vererek oruç borcundan kurtulmuş olur mu?
Oruç için fidye verilmesi, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlı kimseler ile
iyileşme ümidi olmayan hastalar için geçerlidir. Hz. Peygamber (s.as) ve
sahabenin uygulaması, fidyeden bahseden âyetteki “oruç tutmakta zorluk
çekenler.” (Bakara, 2/184) ifadesinin yalnızca yukarıda sayılan kimseleri
kapsadığını göstermektedir. Buna göre, oruç tutmaya gücü yettiği hâlde tutmayan
veya geçici bir sebeple tutamayan kimseler hakkında fidye hükmü yoktur (Müslim,
Sıyâm, 149,150).
Mazeretsiz oruç tutmayanların, tutmadıkları oruçları kaza etmeleri ve tövbe
istiğfar etmeleri gerekir. Ayrıca, oruç tutmaya gücü yetmeyen yaşlılar ile
iyileşme ümidi olmayan hastalar, fidye vermiş bile olsalar, ileride tutabilecek
duruma gelirlerse tutamadıkları oruçları Hanefîlere göre kaza etmeleri gerekir.
Önceden verdikleri fidyeler oruç borcunu düşürmez (Kâsânî, Bedâî’, II, 105;
Merğînânî, elHidâye, II, 270).
|