Fetva Konuları
DUA, TÖVBE, ZİKİR ve
KUR’AN
TÖVBE
775. Tövbenin dindeki yeri nedir, nasıl tövbe yapılır?
Sözlükte pişmanlık ve dönmek anlamına gelen tövbe, dinî bir kavram olarak, kulun
işlediği kötülük ve günahlara pişman olup, onları terk ederek Allah’a yönelmesi,
emirlerine uymak ve yasaklarından kaçınmak suretiyle Allah’a sığınarak
bağışlanmasını dilemesi demektir. Yüce Allah, bağışlanacak müminlerin
vasıflarını sıralarken şöyle buyurmaktadır: “Ve onlar bir kötülük yaptıkları, ya
da nefislerine zulmettikleri zaman, Allah’ı hatırlayarak hemen günahlarının
bağışlanmasını dilerler. Günahları da Allah’tan başka kim bağışlayabilir? Ve
onlar, yaptıklarında bile bile ısrar etmezler.” (Âii İmrân, 3/135)
Günahlardan dolayı tövbe etmek farzdır. Tövbe, kulluğun Hz. Âdem’le başlayan bir
göstergesidir. Günahkâr kimse vakit geçirmeden tövbeye yönelmelidir. Bu hususta
Kur’anı Kerim’de şöyle buyurulmak tadır: “Allah katında (makbul) tövbe, ancak
bilmeyerek günah işleyip sonra hemen tövbe edenlerin tövbesidir. İşte Allah
bunların tövbelerini kabul buyurur. Allah hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet
sahibidir. Yoksa (makbul) tövbe, kötülükleri (günahları) yapıp yapıp da
kendisine ölüm gelip çatınca, ‘İşte ben şimdi tövbe ettim’ diyen kimseler ile
kâfir olarak ölenlerinki değildir. Bunlar için ahirette elem dolu bir azap
hazırlamışız dır.” (Nisâ, 4/1718) Hz. Peygamber(s.a.s.) de, “Günahlarından
samimi olarak tövbe eden kimse hiç günah işlememiş gibidir.” (İbn Mâce, Zühd,
30) buyurmuştur.
İslam âlimleri bu ve benzeri âyetlerle hadislerden hareketle tövbenin geçerli
olması için gerekli şartları belirlemişlerdir. Buna göre bir tövbenin makbul
olabilmesi için; işlenen günahı terk etmek, günah işlediğine pişman olmak,
günahı bir daha işlememeye azmedip söz vermek, eğer işlenen günah kul haklarıyla
ilgili ise, bu durumda, hak sahibi ile helalleşmek, Allah’tan af dilemek
gerekir.
Kul hakkından kurtulmak, ihlal edilen hakkı, sahibine veya varislerine iade
etmekle ya da affını istemekle olur.
|