Fetva Konuları
TİCARÎ HAYAT
GÜNCEL TİCARÎ
MESELELER
969. Çek, senet vb. kıymetli evrakların bedelinde indirim yaparak, gününden
önce tahsili caiz midir?
Alacaklı, borçlusuna alacağı miktarın belirli bir kısmını vadesinden önce
ödemesi hâlinde kalan kısmından vazgeçeceğini söyler, borçlu da bu şarta uyarsa,
öderse, alacakta yapılan bu indirim caiz olur. Ancak taraflar ödeme ve indirimi
pazarlık konusu yaparak gerçekleştirirlerse bu, vadenin para karşılığında satın
alınması demek olacağından caiz değildir (Merğînânî, elHidâye, V, 173; Mevsılî,
elİhtiyâr, II, 17).
Alacaklı, elindeki çek veya senedi, karşılığını erken tahsil etmek amacıyla
vadesinden önce üçüncü şahıslara daha düşük bir bedelle satıp elden çıkarması
(çek ve senet kırdırmak) caiz değildir. Zira bu işlemde, aynı cins kaydî paranın
daha düşük nakdi parayla mübadelesi söz konusudur. Bu muamele
“ribe’lfadl/fazlalık faizi” olarak değerlendirilmektedir (Merğînânî, elHidâye,
V, 180181; Mevsılî, elİhtiyâr, II, 73).
|