Kur'an-I Kerimi Tanıyalım                           

On Altıncı Cüzün Özeti

1. On Altıncı cüzde Kehf Sûresinin  devamı ve iki tane Sûre vardır. Meryem Sûresi ve Taha Sûresi

2. Kehf Sûresinin son bölümünde (75-82) Hızır-Musa kıssasının Hikmetleri anlatılır. Son olarak doğu ve batı taraflarına giden Zülkarneyn kıssası (83-98) anlatılır. Kıssalar burda biter.

    Meryem Sûresi

    Mekke döneminde inmiştir. 98 âyettir. Bazı tefsir bilginlerine göre 58 ve 71. âyetler Medine döneminde inmiştir. Sûre, Meryem’in, oğlu İsa’yı nasıl dünyaya getirdiğini anlattığı için bu adla anılmıştır.

Sûre genel olarak tevhid inancının doğruluğunu ve peygamberlik müessesesinin gerçekliğini ispatlamayı hedeflemektedir. Bu cümleden olarak sûrede yahudilerin Hz. Meryem ve oğlu Hz. Îsâ hakkındaki iftiralarının reddedilmesi, Zekeriyyâ aleyhisselâma –ihtiyar olmasına rağmen– oğlu Yahyâ’nın verilmesi, Hz. Meryem’in –Allah’ın bir mûcizesi olarak– Hz. Îsâ’yı babasız dünyaya getirmesi, Hz. İbrâhim, Hz. Mûsâ, Hz. Hârûn ve diğer bazı peygamberlerin hak dine davet yolunda harcadıkları çaba dile getirilmektedir.

3. 1-15 ayetler arasında Zekeriya peygamberin duasının kabul edilmesi anlatılır. Uzun Sûredir çocuk sahibi olmayı bekleyen Zekeriya peygamberin Yahya isminde bir çocuğu olur. Duadan ve Allah’tan ümit kesmemek lazım.

4. 16-40 ayetler arasında Sûrenin de ismi olan Meryem’den bahseder. Mucizevi bir şekilde Hazreti İsa’ya hamile kalan ve onu doğurup halkının yanına gelmesi, halkın bu duruma karşı çıkması bunun üzerine Hazreti İsa’nın bebek iken konuşması anlatılır.

5. 41-50 ayetler arasında Hazreti İbrahim’in, babasına nasihat etmesi anlatılır. Babasına şeytana tapmaması gerektiği, Rahman’ın merhametine sığınması gerektiğini söyler. Babası ise İbrahim’in kendisini terk etmesi aksi halde onu öldüreceğini söyler.

6. 51-53 ayetleri arasında kısaca Musa’dan, 54-55 ayetler arasında İsmail’den, 56-56 ayetler arasında ise İdris peygamberden bahseder. Devamında ise

فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ اَضَاعُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَياًّۙ

Bu peygamberlerden sonra gelen kuşağın önce namazı terk ettikleri, şehvetlerinin peşinden koştukları vurgulanır.

7. 61-98 ayetler arasında ise tevhid içerikli ayetler geçer. Allah’ın çocuk sahibi olmadığı, noksanlıktan münezzeh olduğu, Allah’a eş koşanların ve ona çocuk ve acziyet isnat edenlerin büyük bir azap görecekleri anlatılır.

8. Meryem Sûresinde Rahman kelimesinin çok defa zikredilmesi de dikkat çekicidir.

    Taha Sûresi

    Mekke döneminde inmiştir. 135 âyettir. Sûre, adını birinci âyette yer alan harflerden almıştır. Sûrede, Allah’ın peygamberler aracılığıyla insanlara gösterdiği doğru yolun temel gerçeklerine işaret edilmekte, Hz.Peygamber teselli edilerek peygamberlik görevini mutlaka en güzel şekilde başaracağı müjdelenip kendisine karşı çıkanların uğrayacağı sonuçlar izah edilmektedir. Sûre yoğun olarak Hazreti Musa’dan bahseder.

Hz. Peygamber’in mâneviyatını yükselten ve Allah’ın kudretine dikkat çeken ifadelerle başlanmış, ardından Hz. Mûsâ’nın Firavun’la mücadelesine, Cenâb-ı Hakk’ın İsrâiloğulları’na lutfettiği nimetlere ve onların hatalı tutumlarına geniş bir biçimde yer verilmiştir. Daha sonra Hz. Âdem’in yaratılışına, şeytanın onu ve eşini kandırıp cennetten çıkma­larına sebep oluşuna değinilmiş, inkârcıların karşılaşacakları âkıbet hatırlatılmış ve ebedî mutluluğun Allah’a saygıda kusur etmekten sakınanların olacağı belirtilmiştir.

Hz. Peygamber’den rivayet edilen bir hadiste anlatıldığına göre, Tâhâ ve Yâsîn sûrelerini işiten melekler şöyle demişlerdir: Bunların kendilerine gönderileceği ümmete ne mutlu, bunları taşıyan gönüllere ne mutlu, bunları okuyan dillere ne mutlu!” (Dârimî, “Fezâ­ilü’l-Kur’ân”, 20).

Birçok sûrede olduğu gibi âyetlerinin kısa ve sonlarının secili olması sûrenin okunuşuna apayrı bir mûsiki katmaktadır.

9. 2. Âyette Kuran’ın insanın bedbaht olması için nazil olmadığı geçer.

10. 25-35 ayetler arasında hazreti Musa’nın duası geçer.

قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لٖي صَدْرٖيۙ . وَيَسِّرْ لٖٓي اَمْرٖيۙ . وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسَانٖيۙ . يَفْقَهُوا قَوْلٖيࣕ

Rabbim, kalbime genişlik ver. İşlerimi kolaylaştır. Dilimdeki bağı çöz..

11. 44. âyette

فَقُولَا لَهُ قَوْلاً لَيِّناً لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ اَوْ يَخْشٰى

Hazreti Musa ve Harun’a firavuna gitmeleri, onunla konuşurken sert bir uslüp kullanmamaları vurgulanır.

12. 56-76 ayetler arasında hazreti Musa ve sihirbazlar olayı anlatılır. Sihirbazlar Musa’nın sihir yapmadığını anladıkları için iman ederler.

13. 77-99 ayetler arasında Musa’nın mucizevi olarak denizi yararak geçmesi, firavun ve askerlerinin denizde boğulması, İsrail oğullarına çölde nimetlerin hazır geldiği, Hazreti Musa’nın Tur dağına gidip Rabbinden vahiy alması, döndüğü zaman ise kavminin puta tapmaya başladığını görmesi, samiri isimli bir kişinin toplumu şirke bulaştırdığı için sürgün edildiği olaylar anlatılır.

14. 100-115 ayetler arasında Allah teâlânın yüceliğinden bahsedilir.

15. 116-123 ayetler arasında hazreti Adem’in yaratılış kıssası anlatılır.

16. 124.ayette

وَمَنْ اَعْرَضَ عَنْ ذِكْرٖي فَاِنَّ لَهُ مَعٖيشَةً ضَنْكاً وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيٰمَةِ اَعْمٰى

Allahın öğütlerine kulak asmayanların sıkıntılı bir hayat yaşayacakları,

125-127 ayetlerde

قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَـنٖٓي اَعْمٰى وَقَدْ كُنْتُ بَصٖيراً

Kuranın emirlerine bir müddet uyup sonra onu terk edenlerin kıyamet günü kör olarak diriltilecekleri,

131 ayette

وَلَا تَمُدَّنَّ عَيْنَيْكَ اِلٰى مَا مَتَّعْنَا بِهٖٓ اَزْوَاجاً مِنْهُمْ زَهْرَةَ الْحَيٰوةِ الدُّنْيَا لِنَفْتِنَهُمْ فٖيهِؕ وَرِزْقُ رَبِّكَ خَيْرٌ وَاَبْقٰى

İmtihan gereği kendisine bir sürü mal mülk verilen kimseye imrenilmemesi gerektiği,

132 ayette

وَأْمُرْ اَهْلَكَ بِالصَّلٰوةِ وَاصْطَبِرْ عَلَيْهَاؕ لَا نَسْـَٔلُكَ رِزْقاًؕ نَحْنُ نَرْزُقُكَؕ وَالْعَاقِبَةُ لِلتَّقْوٰى

Ailene namazı emret ve bunda sabır göster emri ve diğer uyarı ve tavsiyeler ile cüz biter.