Yaratılış gayemizi Yüce Rabbimiz bizlere şu ayetiyle bildiriyor:

وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِيَعْبُدُونِ

Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım. (Zariyat, 51/56)   

Bu ayete kadın-erkek, genç-yaşlı bütün insanlar muhataptır. Tek bir yaradılış gayesi var: Kulluk… O halde çocuklarımızı, gençlerimizi Yüce Allah’a kul olarak yetiştirip terbiye etmeliyiz.

Kur'an'da Rabbimiz Ashab-ı Kehf gençlerinin iman mücadelesini örnek olarak anlatmaktadır.

نَحْنُ نَقُصُّ عَلَيْكَ نَبَاَهُمْ بِالْحَقِّ اِنَّهُمْ فِتْيَةٌ امَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًى

Biz sana onların kıssalarını gerçek olarak anlatacağız. Hakikaten onlar, Rablerine iman eden birkaç genç idi. Biz de onların hidayetlerini artırdık. (Kehf, 18/13)

Bugünün gençleri için Ashab-ı Kehf'i iyi anlamalıdırlar. Bütün zorluklara karşı onların tevhid mücadelesi her zaman diğer gençler için örnektir.

عَنِ ابْنِ مَسْعُودٍ عَنِ النَّبِىِّ (صعلم) قَالَ  لاَ تَزُولُ قَدَمَا ابْنِ آدَمَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ مِنْ عِنْدِ رَبِّهِ حَتَّى يُسْأَلَ عَنْ خَمْسٍ عَنْ عُمْرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ وَعَنْ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلاَهُ وَمَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَفِيمَ أَنْفَقَهُ وَمَاذَا عَمِلَ فِيمَا عَلِمَ .

İbn Mesut (r.a) Rasulullah'ın (s.a.v) şöyle buyurduğunu söyledi: Ademoğlu şu beş şeyden sorguya çekilmedikçe Rabbinin huzurundan ayrılamaz:

1- Ömrünü nerede geçirdiğinden.

2- Gençliğini nerede tükettiğinden.

3- Malını nerden kazandığından.

4- Nereye harcadığından.

5- İlmiyle nasıl amel ettiğinden. (Tirmizi, Kıyame, 2601) Dünya hayatının süsüne aldanmadan genç-yaşlı bütün insanlar yalnızca Allah'a kullukla sorumludur. Gençliğe aldanıp yaşlanınca kulluk ederim gibi bir düşünce sadece kendini kandırmasıdır.

Genç denildiği zaman sadece erkekleri anlamamak gerekir. Genç kızları unutmamak gerekir.

Genç Kimdir?

Milli Eğitim Bakanlığınca Gençliğin tanımı şöyle yapılmıştır: Gençlik; büluğa erme sebebiyle, biyolojik ve psikolojik bakımdan çocukluğun sonu ile, toplum hayatında sorumluluk alma dönemi olan 12-24 arasında kalan yaş grubudur.(DPT Raporu, 1983)

Gençlik döneminin, bir önceki ve daha sonra gelecek dönemden farklı olduğu açıktır. Bu durum da gösteriyor ki, gençlik sınırı içerisine giren şahıs, çocukluktan getirdiği birtakım alışkanlıkları bünyesinde tutmakta olduğu gibi, geleceğe ait olarak da bazı arayışlar ve planlar içerisinde olacaktır.

İşte bu iki yönlü farklı ortam, onun kendini bulmasına kolay kolay imkan vermemektedir. Bu yüzden de psikolojik dünyasında problemler açığa çıkmaktadır. (Sami Şener, Türkiye ve Gençlik, s. 16, Suffe Y.)

Çocukluktan gençliğe kadar verilen eğitim ne kadar önemli ise gençlikte kazandırılan hayat ve gelecek anlayışı da o kadar önemlidir. Çünkü bu dönemlerde verilen eğitim ve bilinçle hayatının geri kalan kısmına yönelecektir.

Bugün Geçlerimizin Durumundan Memnun muyuz?

Gerek kendi ailemizde gerekse de toplumumuzdaki gençlerin durumlarını bir değerlendirelim. Nasıl bir gençliğe sahibiz? Unutmayalım ki nasıl bir gençliğe sahipsek geleceğimizi buna göre belirleyebiliriz.

Gençlerimizin durumundan memnunsak o zaman sorun yok. Eğer memnun değilsek bunun sebeplerini araştırmamız ve çözümler getirmemiz gerekir.

Gençliğe yapılan yatırım geleceğe yapılmış yatırımdır ve yüz misliyle karşılık alınır.

Geçliğimizi Tehdit Eden Unsurlar

1- Batılılaşma

Her yönüyle kendi din ve hayat  anlayışından uzaklaşarak, özenti ve aşağılık psikolojisiyle  Hıristiyan batıyı taklit  etmek gençler arasında önemli yanlıştır. Onların, futbolcu, sanatçı, artisti, şarkıcılarına vs. özenilerek onların hayat tarzı ve anlayışı taklit edilmektedir.

Kendi değerlerimize bağlı kalarak da teknoloji, sanat, edebiyat, siyaset, sanayi vs. her alanda dünyaya öncü olabiliriz. Moda adı altında da yapılanlar da batılılaşma hastalığıdır. Batılılara özenmede görsel ve yazılı medyanın etkisi büyüktür.

2- Din ve Ahlak Eğitiminin Yetersizliği

Din ve ahlak; toplumu bir arada ve birbirine güvenle bağlayan hem bu dünyada hem de Ahirette mutlu ve huzurlu bir hayat sunan insanın kimliğini oluşturan en önemli değerdir. İslam barışa ve adalete büyük önem vererek, her türlü haksızlığa ve zulme  karşı çıkar. Bu nedenle topluma ve insanlığa faydalı insanların yetiştirilmesi için gençlerin din ve ahlak eğitimine büyük önem verilmesi gerekir.

3- Zararlı Alışkanlıklar

İnsanlar zararlı yada faydalı alışkanlıkları genç yaşta edinir. Bu alışkanlıklar hayatını olumlu yada olumsuz etkiler. Bu nedenle onlara faydalı alışkanlıklar kazandırılmalı; onları, zararlı alışkanlıklardan korumalı ve bu konuda bilinçlendirmeliyiz. Gençleri olumsuz etkileyen zararlı alışkanlıkları şu başlıklar altında toplayabiliriz:

a. İçki – Kumar

İçki ve kumar, kişinin hem kendisine hem de çevresine en büyük zararı dokunan Yüce Allah’ın ifadesiyle “şeytan işi birer pisliktir”.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ إِنَّمَا الْخَمْرُ وَالْمَيْسِرُ وَالأَنصَابُ وَالأَزْلاَمُ رِجْسٌ مِّنْ عَمَلِ الشَّيْطَانِ فَاجْتَنِبُوهُ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

Ey mü’minler! Şarap, kumar, dikili taşlar (putlar), fal ve şans okları birer şeytan işi pisliktir. Bunlardan uzak durunuz ki, kurtuluşa eresiniz. (Maide, 5/90)

إِنَّمَا يُرِيدُ الشَّيْطَانُ أَن يُوقِعَ بَيْنَكُمُ الْعَدَاوَةَ وَالْبَغْضَاء فِي الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ وَيَصُدَّكُمْ عَن ذِكْرِ اللّهِ وَعَنِ الصَّلاَةِ فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ

Şeytan içkide ve kumarda ancak aranıza düşmanlık ve kin sokmak; sizi Allah'ı anmaktan ve namazdan alıkoymak ister. Artık vazgeçtiniz değil mi? (Maide, 5/91)

İslam, içki ve kumarın her çeşidini yasaklamıştır. Bugün gençler arasında bu haramların gittikçe yaygınlaşmakta olduğu gözlenmektedir. İçkinin bağımlılık kazandırmasıyla her çeşit suçları körüklemektedir.

Şiddete varan vakalar sebebiyle daha hayatının baharında iken gençler hapishane ile tanışabilmektedir. Bu mahkumiyet o kişiyi sabıkalı ve de ömür boyu töhmet altında bırakmaktadır.

Genç yaşta alışılan içki sebebiyle ülkemizde trafik kazaları ve aile geçimsizlikleri kat kat artmıştır.

Benzer şekilde kumar da gençleri her türlü zarara götürmektedir. Günümüzde gençler arasında iddaa, okey, toto vb. adlarla oyunlar oynanmaktadır. Gençleri bu kumarın her çeşidinden uzak tutmanın yolları araştırılmalı ve engelleyici çözümler sunulmalıdır.

b. Uyuşturucu - Sigara

Gençlerin sağlığını bozucu en temel düşmanlardan ikisidir. Günümüzde uyuşturucu liselere kadar inmiş ve her geçen yıl yaygınlaştığı uzmanlarca ifade edilmektedir.

Sosyal bir varlık olan insanın çevresi ile uyum içinde olması, akıl ve zihin sağlığı ile mümkündür.

Bu sebeple akli ve zihni hayatın en büyük düşmanı olan uyuşturucular, insanın uyum gücünü zaafa ve iflasa götürmekle onu aileden, toplumdan ve çevresinden kopararak, yalnızlığa, bunalıma ve hemen ardından da sorumsuz,  hayvani bir hayata mahkum eder. Bağımlıyı yaşayan bir ölü haline getirir.

Bu sebeple, uyuşturucuların, bağımlıya, aile hayatına, doğacak çocuklara, iş hayatına, aile ve ülke ekonomisine, ferdi ne toplumsal ahlaka (namus ,iffet, şeref, haysiyet v.s.) verdiği zararlar ifadelere sığdırılamaz. Uyuşturucunun her çeşidinden uzaklaştırılmalıdır; uçucu maddeler, esrar, eroin, kokain, ectasy, haplar vs.

İntiharların, cinayetlerin, her türlü fuhşiyat, gasp ve anarşinin temelinde uyuşturucu vardır.

İç ve dış düşmanların en tahripkar silahı uyuşturucu ve uyuşturucu salgınlarının itici gücü olan uyuşturucu kültürüdür. Cemiyetleri çöküntüye götüren her türlü maddi ve manevi tahribatın temeldeki sebebidir.

4- Şeytan, Nefis, Heva ve Hevese Uyma

Hayatımızı şekillendirecek ve yönlendirecek emir ve yasakları, Rabbimiz bizlere bildirmiştir. Peygamber efendimiz (s.a.v) de bunları hayatında tatbik ederek hem örnek olmuş hem de açıklamıştır. Gençlerimizi kendi heva ve arzularına göre değil peygamberimizin ahlak ve sünnetiyle yetiştirmeliyiz. Onu  model şahsiyet  almaları sağlanmalıdır.

أَرَأَيْتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلَهَهُ هَوَاهُ أَفَأَنتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكِيلًا

Kendi nefsinin arzusunu kendisine ilah edineni gördün mü? Ona sen mi vekil olacaksın? (Furkan, 25/43)

Bu ilahi hitaba uyarak gençlerin de İslam’a uymayan kendi arzu ve isteklerinin peşine düşerek nefislerini ilah edinmeleri önlenmelidir.

5- Zararlı Görsel ve Yazılı Medya

Gençleri şiddete, mafyaya, fuhşa, ahlaksızlığa, inançsızlığa kişiliksizliğe içkiye yönlendiren medya da en büyük tehlikelerden biridir. Her türlü ahlaksızlığı normal gibi yayınlayan medya gençleri günaha ve sapkınlığa itmektedir. Gençlerimiz zararlı yayınlardan uzak tutulmalı, faydalı yayınlara yada çeşitli sportif etkinliklere katılmaları sağlanmalıdır.

Özellikle televizyon gençler için birçok zararlar içermektedir. Günümüzde interneti de hesaba katarsak, doğru kullanılmadığı takdirde tehlikesi önemli boyutlara ulaşmaktadır. Mutlaka gençlerimizi internet ve televizyon karşısında başıboş bırakmamalıyız.

6- Kitap Okuma Alışkanlığının Yetersizliği

Kitap okumanın ne kadar ehemmiyetli olduğunu anlamak ve anlatmak ancak okuyan insanların anlayabileceği bir şeydir. Nitekim James Howell “ Dünyayı yöneten , kalem , mürekkep ve kâğıttır” diyor, haksızda değil.

Kitaplar sayesinde bilgiler tecrübeler sonraki nesillere aktarılır. Dünyadaki bilgilere ulaşmanın en kolay yolu okumaktır. Okuma oranı ne kadar artarsa toplumumuzda kültür ve medeniyet o oranda gelişir.

Bunun için gençlerimize ne yapıp edip okuma alışkanlığı kazandırmamız gerekmektedir. Çünkü gençler geleceğimizin teminatıdır.

Zaten Rabbimiz şöyle buyurmuyor mu?

اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ

Yaratan Rabbinin adıyla oku! (Alak, 96/1)

Gençliğin Önemi

Gençlik dönemi, insan hayatının en önemli dönemidir. Bu dönem insan hayatının gelecekte alacağı durumu büyük ölçüde etkileyen ve biçimlendiren kararların alındığı, insan kişiliğinin büyük ölçüde tamamlandığı bir dönemdir.

İnsan geçimini sağlayacağı mesleğini, hayatını paylaşacağı eşini bu dönemde seçer. Önemli ölçüde değer yargılarına, dünya görüşüne, zihniyet yapısına bu dönemde kavuşur. Onun içindir ki gençlik dönemi insanın sosyal kişiliğine kavuştuğu olgunlaştığı, kişiliğini bulduğu, kimlik sahibi olduğu bir çağdır.

Bunun için gençlerimize sahip çıkalım onların eğitim ve sorunlarıyla ilgilenelim. Allah’ın razı olduğu bir genç yetiştirmek için gerekeni yapalım.

Rasulullah (s.a.v) Allah’a ibadet içinde olan gence nasıl bir müjde vermiştir?

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ سَبْعَةٌ يُظِلُّهُمْ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ إِمَامٌ عَادِلٌ وَشَابٌّ نَشَأَ فِي عِبَادَةِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَرَجُلٌ ذَكَرَ اللَّهَ فِي خَلَاءٍ فَفَاضَتْ عَيْنَاهُ وَرَجُلٌ كَانَ قَلْبُهُ مُعَلَّقًا فِي الْمَسْجِدِ وَرَجُلَانِ تَحَابَّا فِي اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَرَجُلٌ دَعَتْهُ امْرَأَةٌ ذَاتُ مَنْصِبٍ وَجَمَالٍ إِلَى نَفْسِهَا فَقَالَ إِنِّي أَخَافُ اللَّهَ عَزَّ وَجَلَّ وَرَجُلٌ تَصَدَّقَ بِصَدَقَةٍ فَأَخْفَاهَا حَتَّى لَا تَعْلَمَ شِمَالُهُ مَا صَنَعَتْ يَمِينُهُ

Hz. Ebu Hureyre (r.a) anlatıyor: "Resulullah (s.a.v) buyurdular ki:

"Yedi kişi var, Allah onları hiçbir gölgenin olmadığı Kıyamet gününde kendi gölgesinde gölgeler:

-Adil imam,

-Allah'a ibadet içinde yetişen genç,

-Tekrar dönünceye kadar kalbi mescide bağlı olan kimse,

-Allah için birbirlerini seven, Allah rızası için biraraya gelip, Allah rızası için ayrılan iki kişi,

-Güzel ve makam sahibi bir kadın tarafından davet edildiği halde; "Ben Allah'tan korkarım" de(yip icabet etmey)en kimse,

-Allah'ı tek başına zikrederken gözlerinden yaş boşanan kimse." (Nesâi, Kudât 2)

Peygamber efendimiz büyüklerine saygılı gençler hakkında şöyle buyurmuştur:

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ مَا أَكْرَمَ شَابٌّ شَيْخًا لِسِنِّهِ إِلَّا قَيَّضَ اللَّهُ لَهُ مَنْ يُكْرِمُهُ عِنْدَ سِنِّهِ

Enes İbni Mâlik (r.a)’den rivayet edildiğine göre, Peygamber (s.a.v) şöyle buyurdu: “Allah Teâlâ, yaşından ötürü bir ihtiyara saygı gösteren gence, yaşlılığında hizmet edecek kimseler lutfeder.” (Tirmizî, Birr 75)

Gençlerimize Mus'ab b. Umeyr'i de hatırlatmamız gerekir. O zengin genç sahabi iman ettikten sonra bütün malını Allah yolunda harcadığı için ölümünden sonra kefen parası bile kalmamıştır. İşte örnek bir genç…

Bazı Tavsiyeler

- Gençlere öncelikle sağlam bir İslam bilinci ve ahlakı verelim ki inanç boşluğuna ve - ahlaksızlığa düşmesin.

- Onları sevdiğimizi, arkadaş gibi yanlarında olduğumuzu her fırsatta hissettirelim.

- Kötü arkadaş ve çevrelerden uzaklaştıralım.

- Zararlı ideoloji ve fikirleri tanımalarında yardımcı olalım.

- İçki, kumar, uyuşturucu, sigara, fuhşiyat gibi kötü alışkanlıklardan koruyalım.

- Okuldaki eğitimiyle dersleriyle, ihtiyaçlarıyla yakından ilgilenelim.

- Ülke ve milletimize faydalı bir meslek edinmesine yardımcı olalım.

- Gençliğe önem verelim, eğilelim çünkü onlar bizim geleceğimiz…

- Okulda öğretmenler her yönüyle onlarla ilgilenmeli onları hayata iyi yönde  hazırlamalıdırlar.

- Onlara okuma alışkanlığı kazandırılmalıdır.       

Hazırlayan: Mehmet Eser