Namazı tamamlamadan
evvel, rek'atlarının sayısı üzerinde meydana gelen
şüphe; eğer bu şüphe (namaz kılan bir kimsede) ilk defa meydana gelmişse veya şüphe
bu kimsenin âdeti değilse,
namazı bozar. Selâm verdikten sonra (rek1 atların sayısı üzerinde meydana
gelen) şüphe dikkate alınmaz. Ancak (neyin) terk-edildiğinin kesinkes bilinmesi
halinde durum değişir. (Namazade) sık sık şüpheye düşen
kimse kanaati ne yönde baskın ise a göre davranır.(Kıldıkları
namazın rek'atl&rımn
sayısı hak-ada) böyle baskın bir kanaate sahip bulunmayanlar en az rek'at yısım dikkate alırlar ve
namazın son rek'atı olduğunu var saya-k (kıldıkları)
her rek'attan sonra otururlar.
Sehiv secdesi ve
sebebi nedir?
Vacibi kasden terkedenler sehiv secdesi
yaparlar mı? Secde yapmazlarsa m apmaları gerekir?
Sehiv secdesinin
zamanı nedir? Selâmdan önce sehiv secdesi yapılması halinde ne olur?
Sehiv secdesi
(borcunu) düşüren şeyler nelerdir?
Selâmdan sonra
(namaza) devamı engelleyen şeye bir misâl veriniz. İmama zamanında ve sonradan
uyanların sehiv secdesi karşısındaki durumları nedir? Kimlere lâhık denir ve lâhıklar, imamın
selâmından sonra tamamlamak üzere kıldıkları rek'atlarda
yanıldıkları zaman sehiv secdesi yaparlar mı?
İmam, cuma ve bayram
namazlarında sehiv secdesi yapar mı?
Birinci tahıyyâta oturmayı unutanlar ne yaparlar? Ayakta durmaya
daha yakınken tekrar oturanların durumuyla, oturmaya daha yakınken oturanların
durumu aynı mıdır? Son tahıyyâta oturmayı unutanlar
ne yaparlar? Fazladan kılmak üzere kalkılan rek'atın
secdesini yapmış olmakla yapmamış olmak aynı mı değerlendirilir?
Sabah namazından sonra
fazladan üçüncü, yahut ikindi namazından sonra beşinci rek'atın
secdesini yapanlar ile diğer namazlarda fazladan kılınan bir rek'atın secdesini yapanların durumu aynı mıdır?
Üzerinde sehiv secdesi
bulunduğu halde selâm veren bir kimseye (imama) uyan kimse için ne
söylenilebilir? Dört rek'atlı yahut üç rek'atlı bir namazı bitirdiğini zannedip sonra iki rek'at kıldığını anlayan bir kimse ne yapar?
Namazın rek'atlarının sayısı hakkında şüpheye düşmek ne zaman
namazı bozar? Bu konuda ileri süreceğiniz delil nedir?
(Namazda) sık sık şüpheye düşen kimse için ne söylenilebilir? (Kıldığı rek'atlar-1 la ilgili) belirli bir sayı üzerinde baskın bir
kanaat besleyenlerle böyle bir kanaate sahip bulunmayanlar arasında ne gibi
fark vardır? Namazın rek'atlarının sayısıyla
ilgili|-baskın bir kanaate sahip bulunmayanlar ne yaparlar, söyleyeceğiniz
şeylere delil ne dir?
Peygamber (Aleyhissalâtü
vesselam) Efendimiz şöyle buyurmuştur:
«İçinizden namaz
kılarken kaç rek'at kıldığında şüpheye di namazlarını
karşılasınlar.»
(Buradaki) karşılama
tâbirini âlimler, namaz içinde ilk defa şüpheye düşenler hakkında
değerlendirmişlerdir. (Sonra) namazın karşılanması demek, onun yenilenmesi ve
yeniden namaza başlanması demektir. Bu da şüphenin meydana geldiği ilk namazdan
çıkmakla müm-kündür. Namazdan,
selâm vermek, konuşmak yahut namazı bozacak birşey
yapmakla çıkılır.
Rivayet olunduğuna
göre Efendimiz (Aleyhissalâtü
vesselam) şöyle buyurmuştur:
"içinizden namaz
kılarken şüpheye düşenler doğru olanı araştırsın ve namazını onun üzerine
tamamlasın."
Bu hadis-i şerifle daha
önce zikri geçen hadis-i şerifin çeliştiği göze çarpmaktadır. Çünkü bu hadis,
içinde bulunulan namazın bozulmadığını ve rek'at
sayılarının, en azı dikkate alınarak namaza devam edilmesini öngörüyor. Önceki
hadis ise içinde bulunulan namazın bozulacağına ve namaza yeniden başlanılması
gerektiğine işaret ediyor. Hal böyle olunca, ulema bu hadisle o hadisi başka başka değerlendiriyorlar ve böylece çelişki de ortadan
kalkmış oluyor.
Bu hadisi, namazda sık sık şüphelenenler için yorumluyorlar. "Sık sık şüphelenme" ifadesiyle, daha önceki namazlarda bir
kere veya iki kere -ki bu konuda ulemâ ihtilaf etmiştir- şüphelenme kasdokınuyor. Öbür hadisi ise ulema, namazda ilk defa
meydana gelen şüphe için değerlendiriyorlar.