Fetva Konuları
ORUÇ
ORUCU BOZAN VE BOZMAYAN ŞEYLER
498. Fitil kullanmak, lavman yaptırmak orucu bozar mı?
Ağrı kesici, ateş düşürücü olarak veya diğer bazı amaçlarla makattan; mantar ve
bazı kadın hastalıklarının tedavisinde ferçten fitil kullanılmaktadır. Lavman,
tıbbî operasyon öncesi veya kabızlıkta kalın bağırsakta bulunan dışkının,
anüsten içeriye sıvı verilerek dışarı çıkarılmasıdır.
Sindirim sistemi, ağızla başlayıp anüsle sona eren, sindirim borusu ile sindirim
bezlerinden oluşur. Sindirim borusu ise, ağızla başlar. Ağzın gerisinde yutak
bulunur. Sonra yemek borusu, mide, ince bağırsak, kalın bağırsak, rektum ve anüs
gelir. Sindirim ince bağırsaklarda tamamlanmaktadır. Kalın bağırsaklarda ise,
sadece su, glikoz ve bazı tuzlar emilmektedir. Kadının ferci ile sindirim
sistemleri arasında ise bir bağlantı bulunmamaktadır.
Bu itibarla kadınların fencinden kullanılan fitiller, orucu bozmaz. Makattan
kullanılan fitiller ise, her ne kadar sindirim sistemine dâhil olmakta ise de,
sindirim ince bağırsaklarda tamamlandığı, fitillerde gıda verme özelliği
bulunmadığı ve makattan fitil almak, yemek ve içmek anlamına gelmediği için,
orucu bozmaz.
Lavman yaptırmak konusunda ise, iki durum söz konusudur; kalın bağırsaklarda su,
glikoz ve bazı tuzlar emildiği için, gıda içeren sıvının bağırsaklara verilmesi
veya orucu bozacak kadar su emilecek şekilde verilen suyun bağırsakta kalması
durumunda oruç bozulur (Merğînânî, eiHi dâye, ıı, 263). Ancak, suyun
bağırsaklara verilmesinden sonra bekletilmeyip bağırsakların hemen temizlenmesi
durumunda, verilen su ile birlikte bağırsaklarda bulunan dışkının dışarıya
çıkarıldığı ve bu esnada emilen su da çok az olduğu için oruç bozulmaz (DİYK 22.
09. 2005 tarihli karar).
|