Fetva Konuları
ADAK ve YEMİN
ADAK
717. Güç yetirilemeyecek bir şey adamak geçerli olur mu?
Adağın geçerli olması için adanan şeyin yerine getirilmesi fiilen ve dinen
mümkün ve meşru olmalıdır (Kâsânî, Bedâi‘, V, 8292; elFetâva’lHindiyye, I, 229).
Bu itibarla bir kişinin, başkasına ait olan bir malı veya hiçbir zaman güç
yetirilemeyecek bir şeyi adaması geçersizdir. Sahip olduğundan fazlasını adaması
hâlinde ise sadece sahip olduğu kadarı hakkında geçerli olur. Adakta bulunan
kişinin, adağını kendi malıyla yerine getirmesi gerekir (İbn Âbidîn,
Reddü’lmuhtâr, V, 519, 525526). Kendi malı yok ise tövbe etmeli, mal edindiğinde
de adağını yerine getirmelidir.
Bedenî ibadetler konusunda ise; oruç tutmayı adayıp da hastalık veya yaşlılık
gibi mazeretleri sebebiyle adaklarını yerine getiremeyecek olan kişilerin, her
bir oruç için bir fidye vermeleri gerekir. Aynı şekilde ömür boyu oruç tutmayı
adayan kişi, sağlığı el verdiği ölçüde adağını yerine getirmeli, bunun mümkün
olmaması hâlinde ise her gün için bir fidye vermelidir (Kâsânî, Bedâi‘, V, 91;
Mevsilî, elİhtiyâr, III, 446447; elFetâva’lHindiyye, I, 231). Eğer namaz
adanmışsa; îmâ ile de olsa adanan namaz kılınmalıdır. Buna da güç yetirilememesi
hâlinde tövbe edilmelidir. Böyle bir kişi, daha sonra bu ibadetleri yapmaya gücü
yeterse, adağını yerine getirmelidir.
|