Fetva Konuları
TİCARÎ HAYAT
GÜNCEL TİCARÎ
MESELELER
972. İnternetten program, yazılım, kitap, müzik vb. indirmek ve bunları
kullanmak helal midir?
Başkasının emeğini gasp anlamına gelecek her iş, tutum ve davranış, kul hakkı
sorumluluğunu gerektirir. Bu sorumluluk ise, söz konusu hak sahibine iade
edilmedikçe veya helallik alınmadıkça ortadan kalkmaz.
İslam emeğe büyük değer verir, haksız kazanca karşı çıkar. Kur’anı Ke rim’de,
“İnsan için ancak çalıştığı vardır.” (Necm, 53/39) buyurulur. Hz. Peygamber de
(s.a.s.) emeğin hakkının verilmesini değişik hadisleriyle ifade etmişlerdir.
Bunlardan birinde “Hiçbir kimse, elinin emeği He kazandığını yemekten daha
hayırlı bir kazanç yememiştir. Allah’ın peygamberi Dâvûd da kendi elinin emeğini
yerdi.” (Buhârî, Büyû’, 15) buyurmuşlardır.
Teknolojinin geliştiği, insan emeğinin çok değişik şekil ve ortamlarda tezahür
ettiği günümüzde aynı ölçüde hak ve emek ihlalleri söz konusu olmaktadır. Bu hak
ihlalleri elektronik ve bilgisayar dünyasında da yaşanmaktadır. Bu tür haksız
davranışlar sadece bireylerin hakkını gasp etmiş olmamakta, aynı zamanda, o
alanlarda emek harcayan insanların yeni ürünler üretme konusundaki şevkini
kırmakta, bu da geniş anlamda kamu hakkı ihlaline dönüşmektedir.
Bu sebeple birer emek mahsulü olarak internet ortamına geçirilmiş olan her türlü
program, yazılım, kitap, müzik vb. ürünleri ilgililerin izni olmadan elde edip
kullanmak caiz değildir.
|