ـ1ـ عن أنس رَضِىَ اللّهُ عَنْهُ في قوله تعالى: ]كانُوا قَلِيً مِنَ
الَّيْلِ مَا يَهْجَعُونَ، قال: كانُوا يُصَلُّونَ بَيْنَ الْمَغْرِبِ
وَالْعِشَاءِ[. أخرجه أبو داود.وزاد في رواية: وَكذلِكَ تَتَجافَى جُنُوبُهُمْ
عَنِ الْمَضَاجِعِ .
1. (796)-
Hz. Enes (radıyallahu anh), "Onlar gecenin (ancak) az bir kısmında
uyurlardı" (Zariyat, 17) meâlindeki âyet hakkında şu açıklamayı yaptı:
"Onlar akşamla yatsı arasında namaz kılarlardı."
Bir rivayette şu ziyâde var: "Böylece yanları
yataklarından uzaklaşır" (Secde, 16). [Ebû Davud,Salât 312, (1322).]
AÇIKLAMA:
Enes hazretleri (radıyallahu anh), sadedinde
olduğumuz âyetin akşamla yatsı arasında namaz kılanlarla ilgili olarak
indiğini söylüyor. Âyet-i kerime cennete gidenleri tasvir etmekte, bir
önceki âyette zikri geçen cennetliğin burda bir vasfı belirtilmiş
olmaktadır. Bu nokta-i nazardan ahirette kurtuluşa ereceklerin mühim bir
vasfı "geceleyin az uyumak" olarak bildirilmiş olmaktadır.
Sadedinde olduğumuz Enes (radıyallahu anh)
rivayeti ise, âyetin akşamla yatsı arasında namaz kılanlar hakkında
geldiğini söyleyerek bu esnada kılınan ve umumiyetle evvâbin namazı diye
bilinen nâfile namazın ehemmiyetine parmak basmış olmaktadır. Rivayetler
Abdullah İbnu Mes'ud, Abdullah İbnu Ömer, Selmân-ı Farisî, İbnu Ömer ve Enes
İbnu Mâlik (radıyallahu anhüm ecmâin) gibi bir kısım sahabinin akşamyatsı
arası namaz kıldıklarını belirtir.
Sadedinde olduğumuz rivayetin sonunda dikkat
çekilen, "Böylece yanları yataklarından uzaklaşır" ziyadesi ile şu ifade
ediliyor: "Secde suresinde "yanları yataklarından uzaklaşır" mealindeki
âyetle teşvik edilen gece namazı, akşamla yatsı arasında kılınan namazla eda
edilmiş, Cenab-ı Hakk'ın bu irşadına, nafile sınıfına giren bu teşvikine
uyulmuş, mü'mine tavsiye edilen bu namaz yerine getirilmiş olur."